Przepustnice przeważnie wykorzystywane są w rurach, do regulowania przepływu cieczy. To po części determinuje, jaką budowę mają zawory motylkowe (przepustnice). Do konstruowania przepustnic stosuje się dyski obrotowe, które są połączone z mechanizmem, który nimi obraca, jednocześnie zwiększając lub zmniejszając światło rury, a w skrajnej pozycji nawet go zamykając. Korpus zaworu motylkowego ma cylindryczny kształt i może mieć różne wielkości, w zależności od zapotrzebowania.
Wał sterujący dyskiem może być sterowany ręcznie lub mechanizmem automatycznym za pomocą specjalnego siłownika. O szczelność całej konstrukcji dbają uszczelki, które muszą być odpowiednio dopasowane do cieczy, które pracują w układzie. Zawory motylkowe (przepustnice) mogą mieć różną żywotność, co jest zależne zarówno od jakości wykonania poszczególnych elementów, jak i złożenia ich w całość, a także od jakości surowców, z których owe elementy zostały wykonane.
Typy zaworów motylkowych (przepustnic)
W powszechnym użyciu występują różne typy zaworów. Wyróżnia się:
- Zawory kołnierzowe – mocowane są do rur za pomocą tak zwanych kołnierzy.
- Międzykołnierzowe pierścieniowe – nie posiadają żadnych kołnierzy na łączeniach rur.
- Międzykołnierzowe z uszami – zamiast kołnierzy posiadają uszy z wyżłobionym gwintem, co umożliwia łatwy montaż, a w razie potrzeby także demontaż poszczególnych rur tworzących układ.
W hydraulice najczęściej wykorzystuje się zawory bezkołnierzowe, gdyż są najłatwiejsze w montażu. Zawory motylkowe (przepustnice) przeważnie produkowane są ze stali nierdzewnej, a elementy, które mogą ulec degradacji pod wpływem czynników środowiskowych, są odpowiednio zabezpieczane w celu przedłużenia żywotności zaworu. Dobierając zawory do konkretnych rozwiązań, trzeba zwrócić uwagę na to, jak duże ciśnienie panuje w instalacji, w której będzie pracował zawór, jaki będzie optymalny stop dla danej cieczy, oraz jaki rozmiar zaworu będzie odpowiedni. Dobierając nieprawidłowy typ zaworu, można zaburzyć pracę całej instalacji.